Bugünün sanat dünyasının İpek Duben'leri kimler?
Bu hafta İpek Duben kitabına, 9. Çanakkale Bienali'ne ve Çamlıhemşin'deki "Habitat" sergisine bakıyoruz. Ayrıca Bozlu Art Project ve Simbart'taki sergilerin katalog metinleri de bültende.
Göçmen tenler, cinsiyetlendirilmiş bedenler
2022 yılında Salt’ta izleyiciyle buluşan aynı adlı serginin ardından bu yıl yine Salt tarafından yayımlanan İpek Duben: Ten, Beden, Ben kitabı, âdeta yaşayan bir sanat (yakın) tarihi belgesi niteliğinde.
✍️ Evren Savcı
Her satırını müthiş keyif alarak okuduğum bu kitabın hakkını vererek kısa bir özetini yapmam mümkün değil. Bu sebeple bende yer eden bazı noktalardan bahsedeceğim. Bu unsurların çoğu işlerin görselleriyle ilgili değil, ama bunlarla ilgilenen okuyucular için kitabın gerçekten Duben’in eserlerin hakkını veren birçok yakın ve uzak çekim görselle bezeli olduğunu ve retrospektifte sergilenenden daha geniş bir koleksiyonu temsil ettiğini söyleyebilirim. Hem Vasıf Kortun ve İpek Duben söyleşisinde, hem de Hirsch, Wilson-Goldie ve Önol’un yazılarından bu işlerin hayat bulma sürecine, Duben’in sanatsal üretiminde nereye tekabül ettiklerine ve izleyicide nasıl bir etki uyandırdıklarına dair ipuçları var.
Argonotlar Telif Kumbarası yeniden!
Daha sürdürülebilir bir yayın olmak için başlattığımız Argonotlar Telif Kumbarası kampanyamızın 2024-2025 dönemi için desteklerinizi bekliyoruz.
Argonotlar’ın en güçlü yönü bağımsız yazarları. Bu gücümüzü muhafaza etmek, okurlarımıza özgün içerikler sunmaya devam edebilmek, sürdürülebilir ve bağımsız bir gelir modeli oluşturabilmek için 2022 yılı Eylül ayında başlattığımız Argonotlar Telif Kumbarası kampanyamızın ilkinde 94 kişinin desteğiyle 38.800 TL; 2023 yılında ise 84 kişinin desteğiyle 45.750 topladık. Okur destekleriyle elde edilen bu gelir sadece yazarlara telif ödemek için kullanıldı ve 50’den fazla yazının telifi karşılanmış oldu.
2020 yılında yayın hayatına başlayan Argonotlar, 200’den fazla özgün eleştiri yazısı, 200’e yakın söyleşi, 100’den fazla Kütüphane içeriği hazırladı. 6 Şubat depremlerinden sonra bölgeden kültür sanat faaliyetlerini ele alan yazı ve söyleşilere, Türkiye’nin çeşitli kentlerinde düzenlenen bienallere dair yazılara ve güncel sanat gündeminden özel dosyalara kadar uzanan bu çeşitli içerikler 100.000’den fazla tekil kullanıcıya ulaştı.
2024 sonbahar sezonu ve 2025 yılının ilk yarısını kapsayacak şekilde Argonotlar Telif Kumbarası kampanyamızı tekrar açıyor; sanatseverleri ve okurlarımızı kampanyamıza destek olmaya çağırıyoruz.
Nasıl destek olabilirsiniz?
2025 Haziran ayına kadar açık olacak Argonotlar Telif Kumbarası kampanyamızla 100.000₺ telif ücreti toplamayı hedefliyoruz. Bu bütçeyle 2024-2025 yılı içerik takvimimizde 50 ila 70 arasında yazıya telif sağlamayı planlıyoruz. Hedefimiz hem yazarların üretimini sürdürülebilir kılmak hem de daha fazla yazı yayınlayarak okurlarımız için güncel sanat başta olmak üzere sanat alanında takip etmeye değer bağımsız bir mecra olmaya devam etmek.
9. Çanakkale Bienali ismiyle müsemma bir bienal midir?
Uras Kızıl, 9. Çanakkale Bienali’ni zaman kavramı üzerinden değerlendiriyor.
Günümüz sanatının, özellikle insan sonrası şemsiyesi altında değerlendirebileceğimiz teorileri (yeni materyalizm, yeni metafizik, yeni gerçekçilik, transhumanizm vb.) kavramsal çerçevesine eklemlemesiyle birlikte insan olmayan ötekiyi merkeze çeken yeni bir imge arayışında olduğunu söylemek mümkün. Bu yeni imge, arkeolojik kazı alanlarını, sanayi komplekslerini, fabrika üretim tesislerini, doğa tarihi müzelerini anımsatan bir görünüme içkin. Buradan hareketle, MAHAL Sanat Merkezi’nde/habitatında yer alan belli başlı sergi ve yapıt örneklerine ayrı bir parantez açmanın önemli olduğu kanısındayım. CABININ ekibinden Burak Topçakıl’ın küratörlüğünü üstlendiği “Yeni Sıradan (Neo-Ordinay)” sergisi bunlardan biri. “Yeni Sıradan”benim nazarımda günümüze dair söz konusu yeni imge problemine eğilen bir sergi. Adıyla müsemma sergi, nesnelerin içkin potansiyellerini açık etme olasılıklarına odaklanırken aynı zamanda büyük anlatılardan ve her türlü malzeme hiyerarşisinden de imtina ediyor. Kelimenin tam manasıyla “sıradan” şeylere odaklanıyor.
İçimde Bir Bağ
21 Aralık 2024 tarihine kadar Bozlu Art Project Mongeri Binası’nda görülebilecek olan “İçinde Bir Bağ” sergisinin katalog metni Argonotlar Kütüphanesinde.
✍️ İbrahim Cansızoğlu
Hareketsiz varlıkların resmedilmeleri üzerine kurulu olan nü ve natürmort, zamanın neredeyse durduğu anları gösterir ancak her iki tür de yansıttıkları durağanlığın ardından gelecek hareketin enerjisini ve gerilimini içlerinde barındırır. Model bir süre sonra verdiği pozdan çıkacak, resmedilmeleri için bir araya getirilmiş çiçekler kuruyacak, yapraklar dökülecektir. Meliha Sözeri’nin bronz tellerle ördüğü aynası da serginin giriş kısmındaki durağanlıkla çatışmaz ve natürmort ile nü çalışmaların içinde saklı olan enerjiyi dönüştürerek serginin bir sonraki bölümüne yansıtır. Bahriyeli İsmail Hakkı’nın nü modelinin bakışını çevirdiği bu tel ayna, sanki ona bakan bedeni parçalara ayırır ve izleyiciyi kimi zaman bir insana mı yoksa hayvana mı ait olduğu belli olmayan uzuvların birbirlerini sarıp sarmalayan kompozisyonlarda bir araya geldiği odaya yönlendirir. Serginin takip ettiği ana izleklerden biri olan türlerin bir aradalığı, bu odada başka bir anlam ve boyut kazanır.
Akt*-Metabole**
Sibel Kırık’ın “Akt-Metabol” isimli kişisel sergisi için Emre Zeytinoğlu’nun kaleme aldığı metin Argonotlar Kütüphanesinde.
Sibel Kırık’ın boya ve füzenle oluşturulmuş bir tuvali ile yan yana sergilenen iri kömür parçaları, belki de sergide en ilginç örtüşmenin örneği hâlinde karşımıza çıkıyor. Mademki bir madde, yalnızca bir biçime dönüştüğünde algılanabiliyor ve zamanla biçimden biçime geçerek anlamlar kazanıyor, o kömür parçaları da karşımıza önce “ham kütle”siyle geliyor ve giderek başka bir ortamda füzen-çizgilere dönüşerek farklı kompozisyonlara dâhil oluyor. Kömür kütlesinin zamana bağlı olarak aldığı biçimler ve onların tuvaldeki diğer malzemelerle birleşerek yol açtığı farklı algılar ve anlamlar…
Zenginlik ve yok oluş arasında: “Habitat”
Işık Güner’in Çamlıhemşin’in bitki örtüsünden esinlenen “Habitat” sergisi üzerine
✍️ Esra Melike Çuluk
Güner çizimlerini bitkiyi birebir ölçeklendirerek, gerçeğe en yakın halini gösterecek şekilde resmediyor. Burada öncelikli amaç türler arasındaki farklılığı görünür kılmak. Resimlerinde gördüğümüz bunca estetik ve biçim bilinçli olarak, Güner’in tercihine bağlı olarak yapılmamış. Her şey tabiatın bir yansıması. Peki tabiatın kendisini bu kadar yüce kılan ne? Bunun ne kadarını kavrayabiliyoruz ya da doğadan böylesine kopuk yaşadığımız hayatlarımızda farkındalıklarımızı neler belirliyor? Sergide yer alan “Çeşitsizlik” bölümünde bu körleşme ve insan süzgecinden geçen seçicilik üzerinde duruluyor. Duvarda sıralanmış ve birbirinin aynısı olan bir düzine mor yapraklı “Zarif Itır” parlak renkleri ve çoğunluklarıyla domine ediyor mekânı. Ancak doğada bulunan her bitki ve cins tabiatın dengesini beraberce, farklılıklarıyla sürdürüyor. Birini diğerinin önüne geçiren ayrıcalıkları yok. Bu ayrıcalıksız düzeni insan faktörü bozuyor. Kendi işine yarayanı kimi zaman tahripkâr kimi zaman daha masum medikal gerekçelerle, doğanın kendi sesini dinlemeden almaya çalışıyor. Sadece ihtiyacı karşılamak üzere kurulan bu ilişkinin sonu ise bizi karşı konulamaz bir körlüğe sürüklüyor.
Argonotlar Ajanda
Argonotlar Ajanda güncel sergileri takip edebileceğiniz bir rehber.
Yeni sergiler
Dirimart Pera, Başkalarıyla Sohbet / Jan Zöller, 27 Kasım - 29 Aralık
Martch Art Project, Shady Backstage / Ekaterina Gerasimenko, 22 Kasım 2024 - 11 Ocak 2025
Öktem Aykut, Nehir Yatakları / Francesco Albano, 21 Kasım - 29 Aralık
Anna Laudel Gallery, All The Good Memories Are Stored / Ramazan Can & Cem Sonel, 15 Kasım 2024 - 12 Ocak 2025
Devam eden sergiler
Summart Sanat Merkezi, World Nowadays / Cyrus Kabiru, 30 Kasım
Merdiven Art Space, Toprak Biriktirir Geçmişi II / Berka Beste Kopuz, 30 Kasım
Galeri Nev İstanbul, Kuş Ölür, Sen Uçuşu Hatırla / Murat Morova, 30 Kasım
Galeri Siyah Beyaz, Yol Açanlar ve Aradığım Yollar / Bedri Baykam, 30 Kasım
Yunt, 2,5B, 6 Aralık
Zilberman Istanbul / Zilberman Selected / Zilberman Dialogues, Yükselen sular, yayılan ışıklar, 7 Aralık
Art On, Real Estate / Erdal İnci, 7 Aralık
Ferda Art Platform, Daire / İnci Furni, 7 Aralık
Arter, Uçurtma Zamanı/Jackie Matisse, 12 Aralık
Pilot Galeri, Akış / Tufan Baltalar, 14 Aralık
Hara, Vargit Çiçekleri / Cansu Yıldıran, 18 Aralık
Decollage Art Space, Zamanlar Arası, 18 Aralık
Bozlu Art Project, İçinde Bir Bağ, 21 Aralık
Evin, Onírico / Emin Turan, 21 Aralık
Sanatorium, Aralıktan Seksek / Irmak Canevi, 21 Aralık
Galerist, Küçük Kara Işık / Burcu Yağcıoğlu, 21 Aralık
.artSümer, Hepimiz Biliyoruz / Civan Özkanoğlu, 28 Aralık
Arter, Farz Et Ki Sen Yoksun, 29 Aralık
Salt Galata, Sosyalizme Tercüme, 23 Ocak 2025
Pera Müzesi, Vera Molnár’ın İzinde, 26 Ocak 2025
Pera Müzesi, Hesaplar ve Tesadüfler, 26 Ocak 2025
Salt Beyoğlu, Tasarımcının Notu, 2 Şubat 2025
Arter, Karaya Çıkmak Yasaktır / Maaria Wirkkala, 23 Şubat 2025
Arter, Islak Zemin / Yasemin Özcan, 6 Nisan 2025
Görmek için son günler
Dirimart Dolapdere, Contact / Peter Zimmermann, 24 Kasım
Haftaya görüşmek üzere.